Een persoonlijk verhaal van Richard Jonkers
De zoon van Richard Jonkers ging van het reguliere onderwijs naar het Speciaal Onderwijs, en vervolgens naar het Speciaal Basis Onderwijs. Achteraf is het de vraag of deze lastige leergang de jongen niet bespaard had kunnen worden als de reguliere basisschool zich wat terughoudender had opgesteld.
Onze zoon heeft vlak voor de herfstvakantie in 2019 op ons verzoek een overstap gemaakt van het SO naar het SBO onderwijs omdat wij vonden dat Speciaal Onderwijs niet meer passend was. Overplaatsen naar regulier werd afgewezen en we hadden de keuze: gaan we voor prestaties (en waarschijnlijk een ongelukkige zoon) of kiezen we voor het SBO en een lagere uitstroom naar het VO? Wij hebben voor het geluk van onze zoon gekozen, en dat bleek voor de nieuwe SBO school ook het meest belangrijk.
Tijdens het eerste gesprek met de nieuwe juf en de ib-er was het al meteen raak. Voor het eerst in ons leven kregen we te horen dat wij een hele leuke zoon hadden, er werd gekeken naar hem als persoon. Wij zaten met een grote brok in onze keel. Dit was alles wat we hadden gehoopt maar toch was het lastig om ons hierop aan te passen omdat wij – door eerdere negatieve ervaringen met scholen – helemaal verkrampt naar school waren gegaan voor dit gesprek. Al met al was het best een prettig gesprek en we kregen ook te horen dat de IB-er voorlopig aanwezig zou zijn bij de gesprekken en hoe wij dat vonden. Ik stond kennelijk een beetje bekend als een papa die niet zomaar overal mee akkoord gaat en die vaak door vraagt. Wij hebben aangegeven dat de aanwezigheid van de IBer voor ons geen enkel probleem was en dat met ons in principe alles bespreekbaar is. We zijn alleen wel gesteld op een goede onderbouwing van de manier waarop wij en onze zoon benaderd worden.
Onze zoon deed het erg goed op de nieuwe SBO school maar de juf merkte dat hij vies keek als hij extra verdiepingen kreeg aangeboden. We hebben toen verteld dat onze zoon voor hij naar het SO moest op een reguliere basisschool zat en dat hij daar ook extra verdieping kreeg aangeboden maar dat hij deze niet wilde maken omdat hij dat als straf ervaarde. De afspraak op die school was namelijk dat leerlingen eerst hun gewone werk moesten maken en daarna tijd kregen om andere dingen te doen, zoals spelletjes of buiten spelen. Dit gold om de een of andere reden echter niet voor onze zoon, die moest na 10 a 15 minuten ander werk gaan doen. Hij mocht daar geen vragen over stellen en werd er bozer en bozer over. Destijds kon hij dat niet verwoorden, nu hij wat ouder is wel. Vanwege de boosheid die hij nog niet onder woorden kon brengen, ging onze zoon het gedrag vertonen wat ze ook wel ADHD gedrag noemen.
De juf en IBer schrokken erg van wat ze hoorden over deze gang van zaken op de reguliere school. Het is in hun ogen namelijk NIET de bedoeling om extra lesstof op deze manier aan te bieden. Na onze uitleg waren ze extra alert om onze zoon heel vriendelijk en niet in vrije momenten extra verdieping te geven. Mede hierdoor ging het erg goed met hem in groep 6. Onze zoon ontspande, kreeg vrienden, en ging voor het eerst in lange tijd met veel plezier naar school.
Aan het eind van dat schooljaar kregen we een verzoek om onze zoon te laten onderzoeken op onder andere zijn intelligentie. Wij hadden hier wel wat vragen over en het was voor ons een verademing dat we dit soort zaken openlijk met elkaar konden bespreken zonder dwang en drang van de school. Op zich zijn wij helemaal niet tegen onderzoeken maar er moet wel een valide reden zijn Als het niet echt nodig is doen we het liever niet. Want wat gaan bepaalde uitslagen betekenen voor het verloop van de schoolcarrière van onze zoon? Hoe zal hij zelf omgaan met de uitslag? Hoe gaan toekomstige leraren/scholen om met deze informatie? Zomaar wat getalletjes kunnen enorme gevolgen hebben en wij denken daar niet lichtzinnig over. In overleg besloten school en wij dat ze eerst eens zouden kijken wat ze konden bereiken met gewoon proberen of onze zoon bepaalde stof aan kan en hem aanmoedigen.
Kort daarop hebben we nog eens een gesprek gehad en daar haalde de IB-er heel netjes en voorzichtig mijn woorden aan dat alles besproken mocht worden en dit beaamde ik. Ze vertelde ons dat onze zoon nogal snel afgeleid was en wat wij daarvan vonden. Ik vond daar het volgende van. Een waarnemer, de juf, kijkt naar mijn zoon als er een potlood op de grond valt. Om de een of andere reden is het niet goed als mijn zoon kijkt maar het is wel goed als de juf kijkt, ook zij is afgeleid. De IBer en de juf beaamden dit en dat vond ik erg opmerkelijk en eerlijk. In letterlijk ieder ander gesprek op de voorgaande scholen kreeg ik niet de ruimte om mijn visie te geven en dan werden de gesprekken onaangenaam. Ik ging verder en vroeg naar hoeveel vallende potloden mijn zoon mag kijken voordat dat een probleem is. En wat deed hij eigenlijk nadat het potlood op de grond was gevallen? De juf vertelde dat onze zoon daarna gewoon weer aan het werk ging, soms na een korte aansporing. Omdat zijn cijfers ook goed waren vroeg ik welk probleem er dan eigenlijk was dat opgelost moet worden. We concludeerden met elkaar dat er eigenlijk geen probleem is.
Een paar weken later kregen we te horen dat onze zoon van groep 6 meteen mocht doorstromen naar groep 8, ik zie hem dit nog trots aan zijn oma en opa vertellen. Het is opmerkelijk te noemen dat onze zoon 1,5 jaar geleden een cito niveau had wat bij half groep 5 paste en dat hij nu op M8 zit. Hij heeft dus tijdens de Corona periode op een SBO school 3,5 jaar aan lesstof weggewerkt en een klas overgeslagen terwijl deze school daar helemaal niet op is ingesteld!
Recent stelde de juf dat onze zoon er waarschijnlijk heel anders voor had gestaan als hij op een andere reguliere school was begonnen. Hij had dan mogelijk op een hoger niveau uit kunnen stromen. Wij zijn echter al lang blij met wat hij nu bereikt heeft. De wens van onze zoon gaat in vervulling, want hij gaat binnenkort naar de tech-MAVO waar hij zo graag naar toe wilde. Hij zal het daar vast geweldig gaan doen en als blijkt dat hij meer kan dan zullen we dat met hem bespreken. Hij mag, maar het hoeft zeker niet, want er is meer dan alleen maar het leven als volwassenen. Nu moeten er ook leuke dingen gebeuren.
Achteraf vragen wij ons wel af wat onze zoon bespaard had kunnen worden als de reguliere basisschool waar hij zijn schoolcarrière begon ook wat meer zo’n instelling had gehad. Hij was vele malen beter af geweest als ze hem nooit gedwongen hadden om de extra verdieping te maken.
Zijn hoofd zit vol… Hij heeft ADHD…
Ik ken mezelf pas goed door de spiegel van mijn zoon, die nu 14 is en qua karakter opvallende gelijkenissen met zijn vader vertoont. Strikt gezien heeft hij diagnose adhd, maar dat betekent weinig, geen medicijnen, gewoon fluitend op gymnasium en met een beetje sturing tamelijk probleemloos. Een positieve bijwerking (maar toegegeven niet altijd) is dat de Canoytjes altijd eerst zelf bedenken wat ze van iets vinden voor dat ze zich bekommeren om wat anderen ervan vinden. Dat levert wel eens vermoeiende taferelen op, maar denk even aan de plus. Zonder ‘idioten’ als nep-aspergers en pseudo-adhd-ers liepen we nu nog in berenvellen rond. Iedereen doet ‘go with the flow’ en de rivier eindigt weer – oh wonder oh toeval – in de zee. Hoera. En als je er ook nog in slaagt op een zeker moment te snappen dat er situaties zijn waarin het wel slim is even een pas op de plaats te doen en te kijken wat anderen vinden, dan is het helemaal mooi. Dat noemen ze wel volwassen worden. Bij mij heeft het een jaar of vijftig geduurd (hoewel mijn vrouw er nog niet helemaal uit is of het proces is voltooid).
Dromer
Gek, druk, raar, gestoord. Zomaar een greep uit de termen die mijn zoon naar zijn hoofd geslingerd heeft gekregen. Ik snap eigenlijk wel waarom, maar ik prefereer de term ‘bijzonder’. Want dat hij bijzonder is, dat stond al snel vast. Direct na de geboorte zei de arts in het ziekenhuis tegen me:”Wat heeft dit kind een oude ogen”. Ik snapte toen niet wat hij daarmee bedoelde.